Ontdek

Museum Stad Appingedam verwerft zeldzame zilveren gildepenning

Foto’s (gemaakt door Sabine Nienhuis): Henk Bolt, historisch adviseur en Alina Dijk, collectiemedewerker presenteren de nieuwe aanwinst.
24 juli 2022

Het stadsmuseum van Appingedam heeft onlangs een bijzondere penning aan haar zilvercollectie toe kunnen voegen: een penning van het Damster backersgilde uit de 18e eeuw.

In steden als Appingedam en Groningen waren beroepen vroeger in gilden georganiseerd. Een penning diende als bewijs van lidmaatschap en aanwezigheid. Deze penning is niet geslagen zoals een munt, maar helemaal gegraveerd: aan de ene zijde staat een wapen met vier velden, waarin klavertjes (verwijst naar landbezit) te zien zijn, een stapel kommen of schalen, een proen (driehoekig steuntje waarop geglazuurd keramiek plaatst in de oven, zodat het niet aan de oven of andere voorwerpen plakt) en een voorwerp dat lijkt op een draaischijf. Het gaat dan ook niet om het gilde van broodbakkers, maar van pottenbakkers, waar ook de korvenmakers onder vielen in Appingedam. Op de andere zijde staat: Jurjen Eyses Backer 1734. Via andere bronnen is te vinden dat een Jurjen Eyses uit Losdorp in dat jaar trouwt met Maria Sijmens of Simons, die weduwe was van pottenbakker Jan Tonkens. Rond het wapen staat de tekst: “Mijn vijanden zijn veel, dogh ik haar weinigh agte. Want god is mijn deel, Zijn zegen ik verwaghte”.

En dat allemaal op een zilveren schijfje van nog geen 5 cm doorsnede…op zich niet uniek, want er zijn meer gildepenningen bekend en ook het museum bezit er nog een paar. Maar in een kleine stad als Appingedam zijn natuurlijk veel minder penningen uitgegeven dan in de stad  Groningen bijvoorbeeld. Daarom is het voor het museum, dat de historie van Appingedam met onder andere Damster zilver in beeld wil brengen, een belangrijke aanwinst. De gildepenning is vanaf nu in de vaste presentatie van het museum te zien.